Silaj kelimesinin kökeni İngilizcede silage sözcüğünden gelmektedir. Kelimenin Türkçe karşılığı ise bekletilerek mayalanan hayvan yemi demektir. İngilizcede silo silindir şeklinde tahıl deposu kelimesinden alıntıdır. Ek getirilerek kelime türemiştir. Dilimizde de silaj sözcüğüyle kullanılmaktadır. Hayvan besleme ve çiftçilik sektöründe yer almaktadır. Sizler için bilgilendirici şekilde detaylıca silaj nedir, nasıl yapılır, önemi nedir, yararları nelerdir ve tarihçesi konularını derledik.
Silaj kelimesini hayvancılıkla uğraşan kişilerin ağzından sıklıkla duymuşuzdur. Eğer bir hayvan çiftliğiniz varsa bu yemin önemi de biliniyor demektir. Yemin nasıl yapıldığı ve tam olarak ne olduğu da önem arz etmektedir. Önemiyle beraber belirli yararları ve bir tarihçesi de bulunmaktadır.
Silaj Nedir?
Koyun, keçi ve sığır gibi geviş getiren memeli hayvanlarda yem ihtiyacını gidermek için silolarda depolanan hayvan yemine silaj denmektedir. Ayrıca bu yemler yüksek nem içerecek şekilde fermente edilmektedir.
Tanımda yer alan ve yemin saklandığı silo sözcüğü ise tüm tarımsal ürünlerin depolandığı silindir şeklinde bulunan büyük ambara verilen addır.
Silaj Nasıl Yapılır?
Silaj yeminin hayvancılıkta önemli bir yeri vardır. Yeşil olan ve su bakımından da zengin içeriğe sahip yemler havasız ortamda fermantasyona uğratılarak saklanır. Bu işleme silolama denir. Burada bahsedilen fermantasyon işlemi mayalanma yani yem ekşitme demektir.
Bu işlem sonucunda bir yem elde edilir. Bu yem silaj veya silo yemi isimleriyle anılmaktadır. Elde edilen bu yem hayvan turşusu olarak da bilinmektedir. Yapımı insanların evlerinde yaptığı turşu yapımına benzetilmektedir.
Yemin kalitesi için hasat zamanı önemlidir. Silaj yapılacak bitki en yüksek verimin sağlandığı dönemde hasat edilir.
Daha sonra silaj makineleri ile hasat edilen bitkiler biçilir. Burada makinenin ayarının tam olması önem arz etmektedir.
Sonraki adımda ise bitkilerin silo denilen çukurlara götürülmesi işlemi gelmektedir. Bu aşamada silaj olacak olan yemin içine mısır, yulaf, buğday gibi besinler de eklenebilmektedir.
Nem oranı, yağmur suyu ve otlaklar silaj yeminin yapılmasında dikkat edilen konulardır.
Silaj Önemi Hakkında Bilgiler
Türkiye ülkesinde çayır ve mera alanlarının kısıtlı olduğu düşünüldüğünde silaj yeminin önemi ortaya çıkmaktadır.
Bu yem sayesinde otlatma mevsimlerinin sınırlı oluşu sorun olmaktan çıkmaktadır. Özellikle kış mevsiminde hayvanların kaba yem ihtiyacı bir sorun olmaktadır. Bu problem de silaj yapımı sayesinde büyük oranda ortadan kalkmaktadır.
Hayvanların verimleri tüm kış boyunca korunmaktadır. Çünkü kış aylarında yeşil ve sulu yemlerden silaj yemler oluşturulmaktadır.
Silaj yem elde etmede yeşil ve sulu otlakların bol bulunduğu mevsimler kullanılır. Çayır otları, baklagiller, buğday ve tüm yem bitkileri endüstriyel bitkilerle beraber silaj elde edilebilir.
Silaj Yararları Nelerdir?
Hayvanların sulu yem ihtiyacı yeşil ve sulu yemlerin bulunmadığı zamanlarda silaj yem yapımı sayesinde karşılanmış olur. Silaj yemlerin hayvanlara en büyük yararı budur. Sağlıklı yemlerle beslenen hayvanlar da süt ve diğer ürünlerin verilmesinde etkin hale gelmektedir.
Ayrıca silaj yem yapımında besin maddesi kaybı güneşte yem kurutma gibi yöntemlere oranla daha az olmaktadır. Silaj yem yapımının bir diğer faydası ise depo masraflarını aza indirerek ot depolama problemini ortadan kaldırmasıdır.
Silaj Tarihçesi Nedir?
Silaj yapımının tarihçesine baktığımızda çok eski çağlara kadar uzandığını görmekteyiz. Eski dönemlerde de tahılların ve yeşil bitkilerin depolandığını yani saklandığını bilmekteyiz.
Bunu kanıtlayan bilgi ise Mısır’da bulunan eski duvar resimleridir. Milattan önceye dayanan bu resimler 1000 ve 1500 yılları arasında Mısır halkının bitkisel ürünleri sakladığını göstermektedir.
Çünkü tarihte de her türlü yeşil bitkiden silaj yemleri yapılabilmekteydi. Sadece günümüzde teknolojinin gelişmesiyle beraber silaj yapımı makinelerle de kolay hale gelmiştir. Milattan önceki dönemde ise insanlar el yöntemiyle silaj yemleri yapmaktaydı.
