Tarım ve hayvancılığımızın millî sigortası: TİGEM
TİGEM; 1300’lü yıllarda kurulan Çiflikat-ı Hümayun’dan günümüze kadar ülkemiz tarımına önemli hizmetler sunan köklü bir kuruluştur.
TİGEM hububat üretimi 2022 yılında 307 bin ton iken, 2023 yılında %28 artışla 392 bin tona ulaştırılmıştır
Güvenilir Ürün Platformu tarafından Tarım ve Orman Bakanlığı paydaşlığında başlatılan Tarım Varsa Hayat Var projesi kapsamında yeni bir adım daha atıldı. TİGEM Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü ev sahipliğinde düzenlenen toplantıda tarım sektörü ve tarım işletmelerindeki güncel gelişmeler konuşuldu.
Güvenilir Ürün Platformu ve Tarım ve Orman Bakanlığı’nın iki yıl önce başlattığı Tarım Varsa Hayat Var projesinin yeni toplantısı TİGEM Karacabey İşletmesi’nde yapıldı. TİGEM’in zirai üretim ve tohumculuk konusundaki çalışmalarının konuşulduğu toplantıda kamuoyunda doğru bilinen yanlışlara da dikkat çekildi.
Güvenilir Ürün Platformu Başkanı Celal Toprak’ın açılışını yaptığı toplantıda konuşan TİGEM Genel Müdürü Dr.Hasan Gezginç TİGEM ile ilgili şu bilgileri verdi; TİGEM, Türk Devlet geleneğinin inşa ettiği 1000 yıllık bir misyonun temsilcisidir. 1300’lü yıllarda kurulan Çiftlikat-ı Hümayunlardan günümüze kadar ülkemiz tarımına önemli hizmetler sunan köklü bir kuruluştur. Osmanlı İmparatorluğu döneminde ordunun gıda ve at ihtiyacını karşılamada rol alan TİGEM, günümüzde tarım sektörünün temel girdilerinden sertifikalı tohum, üstün vasıflı damızlıkların üretimi ve çiftçilere dağıtımı faaliyetlerindeki fonksiyonelliğini artırarak sürdürmesinin yanı sıra Osmanlı döneminden yadigar safkan Arap atı yetiştiriciliğinde öncü kuruluş olma özelliğini de devam ettirmektedir.
Türkiye’nin tarımsal ve hayvansal üretiminde azami derecede önemli ve etkili bir kuruluşu olan TİGEM, ülkenin tüm ekolojilerine dağılmış 17 işletmesi, 3,3 milyon dekar arazi varlığı ve köklü geçmişiyle ülkemiz tarım ve hayvancılığının garantisidir.
2023 yılı TİGEM için rekorların kırılıdığı bir yıl oldu!
TİGEM işletmelerinde buğday, arpa, tritikale ve yulaf olmak üzere toplam 1 milyon 21 bin 401 dekar ekili alanın hasadı sonunda tüm zamanların en yüksek üretim rakamına ulaşılarak toplam 392 bin ton hububat mahsulü elde edildi. Sezon boyunca büyük emeklerle gerçekleştirilen bakım faaliyetleri ve çalışanların göz ardı edilemeyecek üstün çabaları sonucunda toplam üretimde geçen yıla göre %28 oranında artış sağladık. Ayrıca 2023 Haziran ayında Sultansuyu Tarım İşletmesinde bir ayda 261.900 doz sperma satışı gerçekleştirilerek rekor kırıldı. Osmanlı İmparatorluğunun kuruluşundan bu yan sürdürülen safkan Arap atı faaliyetleri neticesinde 2023 yılında gerçekleştirilen Karacabey, Anadolu ve Sultansuyu işletmelerinde yetiştirilen toplam 245 elit ve koşu taylarının satışında TİGEM kasasına 104 milyon 493 bin 500 TL para girerek tüm zamanların rekoru kırılmış oldu.
Sertifikalı tohum, üzerinde durduğumuz konu başlıklarının başında geliyor. Adı, kaynağı, özellikleri belli olan tescilli tohumdur. Diğer tüm şartlar sabit olduğunda, sadece sertifikalı tohum kullanımı verimde %25’e kadar artış sağlar. TİGEM olarak ürettiğimiz tohumların tamamı sertifikalıdır. TİGEM tohumluk mahsul üretim amacıyla her yıl 1.000.000 dekar civarında hububat (buğday, arpa, tritikale ve yulaf) ekilişi gerçekleştirmektedir. Bu ekiliş miktarının 880.000 dekarı buğday, 100 bin dekarı arpa, 15-17 bin dekarı tritikale ve 3-5 bin dekarı da yulaf ekilişi şeklinde olmakta ve üretilen mahsulün önemli bir kısmı tohumluk olarak hazırlanmakta ve her yıl yaklaşık 130.000-150.000 ton sertifikalı hububat tohumluğu üretilerek dağıtılmaktadır. Çeşit portföyünün %99’u yerli ve milli çeşitlerden oluşmaktadır. Çiftçilerimizin sertifikalı tohuma kolay ulaşımını sağlamak amacıyla, 2003- 2023 döneminde ülkemiz genelinde 303 adet TİGEM bayisi kurulmuş ve Bayi Otomasyon Sistemi oluşturulmuştur.
TİGEM Ceylanpınar Tarım İşletmesinde 2022 yılında Türkiye’nin en büyüğü olan 25 ton/saat kapasiteli tohum hazırlama tesisini hizmete alındı. Bu yatırımla birlikte TİGEM’in sertifikalı tohum hazırlama kapasitesi 350 ton/saate ulaştırıldı. TİGEM İşletmelerinde 2002 yılında 210 bin dekar olan sulu tarım arazilerini 2023 yılında yapılan yaklaşık 290 Milyon TL yatırımlarla 4,5 kattan fazla artışla 995.000 dekara çıkarıldı. Böylelikle çiftçimizin ihtiyacı olan tarımın olmazsa olmazı olan sertifikalı tohum üretimini 125 bin tona çıkarıldı.
Tamamı sertifikalı tohum amaçlı olarak gerçekleştirilen başta buğday olmak üzere arpa, tritikale ve yulaftan oluşan TİGEM hububat üretimi 2019 yılında 288 kg verim ile 280 bin ton iken, 2023 yılında dekara verim %33 artışla 384 kg’a ve üretim %36 artışla 392 bin tona ulaştırıldı. Ülkemiz tohumculuğunun bitkisel üretimin bütün dallarında gelişmesi için tüm imkanlarını özel sektör ve araştırma kuruluşlarının hizmetine sunarak, TİGEM işletmelerinde her yıl ortalama 100 bin dekar sulu tarım arazisinde patates, hibrit mısır, ayçiçeği, sebze ve yem bitkileri gibi sertifikalı tohumların üretimi 2022 yılında 130 Bin dekara çıkarıldı.
Yine Kahramanmaraş merkezli ve 11 ilimizi de derinden etkileyen 6 Şubat depremi nedeniyle Tarım ve Orman Bakanlığının koordinasyonunda bölge yetiştiricilerine TİGEM’in üstün vasıflı damızlık büyük ve küçükbaş hayvanları bir defaya mahsus olmak üzere bedelsiz olarak bölge yetiştiricilerine dağıtılması kapsamında, 21.481 küçükbaş damızlık dağıtımı tamamlandı. Dağıtımı planlanan 4.265 büyükbaş damızlığın ise 974’ünün dağıtımı tamamlanmış olup dağıtımlar halen devam etmektedir.
Tigem’in diğer bir faaliyet kolu damızlık hayvan yetiştiriciliği, üstün vasıflı damızlık hayvan yetiştiriciliği faaliyetini sürdüren TİGEM’de, dünya tarım ve hayvancılığındaki gelişmeler, teknolojik yenilikler ve çalışmalar uzman kadrosu ile takip edilmektedir. TİGEM geçmişten günümüze, ülkemizin büyükbaş hayvan ıslahında öncü olmuş bir kurum sorumluluğunda bugün 14 işletmesinde; 6 ırk ile (Siyah-Alaca, Simental, Esmer, Jersey, Kırmızı Angus ve Limousin) damızlık sığır yetiştiriciliği yapmaktadır. 2002 yılında 17 bin baş olan damızlık sığır varlığı % 70 artışla 30 bin başa çıkarılmıştır. Son 21 yıl içerisinde 73 bin baş damızlık sığır satışı gerçekleştirilmiş, 2023 yılında 7.038 baş damızlık satışı hedeflenmiştir.
Malatya/Sultansuyu Tarım İşletmesinde 2012 yılında hizmete açılan en ileri teknolojilerle donatılmış Boğa Sperması Üretim Merkezinde, üstün vasıflı boğa sperma satışı 2018 yılında 460 bin doz, 2020 yılında 633 bin doz, 2021 yılında 806 bin doz, 2022 yılında 912 bin doz, halen devam eden satışlar 2023 yılında 621 bin doz olarak gerçekleşmiştir. 2023 yılında bir milyon doz üretim hedeflenmiştir.
İlerleyen günlerde heyecanla beklediğimiz bir açılışımız olacak. Organik tarım konusunda toplam 50 bin dekar da 30 bin dekar organik ürün ekimi başta arpa, buğday ve ayçiçeği yetiştirdik ama aklınıza gelebilecek herşey yetişecek. Örneğin Dünyada gdo suz soya yok hatta organik yok ancak biz üreteceğiz. Dünyanın en büyük organik tarım işletmesini biz kuracağız.
Toplantıda TİGEM Hayvancılık Daire Başkanı Faruk Erkan, Bitkisel Üretim Dairesi Başkanı Ali Noyan Avgın, At Islahı ve Yetiştiriciliği Daire Başkanı Dr. Ali Ayar, İnsan Kaynakları Daire Başkanı Gürcan Çatal, Karacabey Tarım İşletmesi Müdürü Ünal Kılıç konuşmacı olarak yer aldı.
Tarihçesine baktığımızda, Bursa’nın Karacabey ilçesinde 1300 yılında Mihaliç Çiftlikât-ı Hümâyûnu olarak kurulmuş olduğu gerçeği ile yüz yüze geliriz. Daha sonra 1926 yılında Ziraat Vekaleti bünyesinde Karacabey Harası olarak faaliyetlerini sürdürmüş, 1984 yılından itibaren de TİGEM bünyesinde faaliyetlerine devam etmekte olduğunu öğreneceksiniz…
Tam tamına 89 bin hektar araziyi kapsayan bu dev tesiste, şu uygulamalar hayat bulmaktadır.
– Bitkisel Üretim Faaliyetleri
– Hayvancılık faaliyetleri
– Sığırcılık
– Koyunculuk
– Safkan Arap Atı Yetiştiriciliği
– Akbaş ve Kangal Köpeği Yetiştiriciliği
Tabii henüz TİGEM’in açık şeklini size aktarmadık. TİGEM, Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü organizasyonu kısaltılmış adı.
Güvenilir Ürün Platformu tarafından Tarım ve Orman Bakanlığı desteği ile hayata geçen Tarım Varsa Hayat Var projesinin bu 4. toplantısı TİGEM koordinasyonunda yapıldı. Ülkemizin tarım alanındaki çalışmalarını kamuoyu ile paylaşmak ve doğru bilinen yanlışları düzeltmek amacıyla başlatılan proje 2,5 senedir sürüyor. Moderatörlüğünü Güvenilir Ürün Platformu Başkanı Celal Toprak’ın yaptığı 4. toplantıda tarımın sigortası olarak kabul edilen TİGEM’in proje ve hedefleri anlatıldı.
Sertifikalı tohum, safkan at ve damızlık hayvan yetiştiriciliğinde rekorlar kırdıklarını söyleyen TİGEM Genel Müdürü Dr. Hasan Gezginç ‘’ Ülkemizde sertifikalı hububat tohumluğu üretiminde sektörün öncüsü durumunda olan TİGEM’in çeşit portföyü; %99 yerli ve millî çeşitlerden oluşmaktadır. Tohumluk mahsul üretim amacıyla her yıl 1 milyon dekar civarında hububat (buğday, arpa, tritikale ve yulaf) ekilişi gerçekleştiren TİGEM; yıllık yaklaşık 130-150 bin ton sertifikalı hububat tohumluğunu çiftçisiyle buluşturmaktadır. Modern, son güncel teknolojilerle donatılmış tohum eleme ve paketleme tesislerini içeren 15 İşletmesinde saatte 340 ton üretim kapasitesiyle TİGEM, “Tohumculuk Sektörünün En Güçlüsü” unvanını hak etmektedir.’’ diye konuştu.
2023 REKORLAR YILI OLDU
2023’ün rekorlar yılı olduğunu söyleyen Dr. Hasan Gezginç, 2023 yılında bir önceki yıla göre karını %100 arttırarak 1,6 milyar TL ye çıkarttıklarını, 2023’de 806 milyon TL olan yatırım miktarını 2024’de 1 milyar TL’ye çıkarmayı hedeflediklerini söyleyerek rakamları sıraladı. ‘’TİGEM’in tüm işletmelerinde; buğday, arpa, tritikale ve yulaf olmak üzere toplam 1 milyon 21 bin 401 dekar ekili alanın hasadı sonunda tüm zamanların en yüksek üretim rakamına ulaşılmış, toplam 392 bin ton hububat mahsulü elde edilmiştir.
TİGEM hububat üretimi 2022 yılında 307 bin ton iken, 2023 yılında %28 artışla 392 bin tona ulaştırılmıştır.
TİGEM için 2023 yılı, sadece bitkisel üretimde değil diğer faaliyet kollarında da tarihi rekorlar yılı olmuştur.
Ülke çiftçilerine 2023 yılında 113 bin ton sertifikalı tohum dağıtımını gerçekleştiren TİGEM; 2024 yılı sonunda bu rakamı 225 bin tona, hububat üretimini 366 bin tona çıkarmayı hedeflemektedir.
Özellikle üreticiler tarafından sertifikalı tohum kullanımını sağlamak, ülkenin tarım sektöründeki dışa bağımlılığını azaltmak ve tarımsal üretimi daha sürdürülebilir hale getirmek hedefleriyle TİGEM, yeni tohum çeşitlerini geliştirmeye en güncel tarım teknolojileriyle faaliyetlerini sürdürmeye devam etmektedir.
TİGEM’e ait 14 işletmede; 6 ırk ile (Siyah-Alaca, Simental, Esmer, Jersey, Kırmızı Angus ve Limousin) damızlık sığır yetiştiriciliği yapılmaktadır.
BİR REKORDA AT VE TAY SATIŞINDAN
Türk safkan Arap atçılığında sektörün teminatı olan TİGEM, Çiftlikat-ı Hümayun adı altında Osmanlının kuruluşundan beri yetiştiriciliğe Bursa/Karacabey, Malatya/Sultansuyu ve Eskişehir/Anadolu) Tarım İşletmelerinde toplam 1.549 baş hayvan varlığıyla devam etmektedir. 2023 yılında 275 baş safkan Arap elit ve koşu tayı satışından 105 milyon TL satış rekoru kırmıştır.
TİGEM TARİHÇESİ VE FAALİYET ALANLARI
Türk Devlet geleneğinin inşa ettiği 1000 yıllık bir misyonun temsilcisi olan TİGEM; 1300’lü yıllarda kurulan Çiflikat-ı Hümayunlardan günümüze kadar ülkemiz tarımına önemli hizmetler sunan köklü bir kuruluştur. Osmanlı İmparatorluğu döneminde, barış zamanında halkın iaşesini, savaş zamanında ise askerin iaşesini temin etmek için kurulmuştur. Hara ve İnekhaneler ile Devlet Üretme Çiftlikleri 1984 yılında “TİGEM” çatısı altında toplanmıştır.
Türkiye tarımının gelişimini destekleyen, tarımsal üretimde verimliliği ve kaliteyi artıran, çiftçilere güvenilir ve yüksek kaliteli tohumlar sunarak sürdürülebilir tarım uygulamalarını teşvik eden TİGEM geniş bir yelpazede faaliyet göstermektedir.
Başlıca faaliyet kollarını kısaca özetlersek:
1-Sertifikalı Tohum Üretimi: Yüksek verimli, hastalıklara dayanıklı ve çevresel koşullara uyum sağlayabilen sertifikalı tohum çeşitleri geliştirmek için yoğun bir Ar-Ge faaliyeti yürüten TİGEM; son teknoloji ve modern tarım teknikleri kullanarak yeni tohum çeşitleri üretmekte ve çiftçilere sunmaktadır.
2-Üstün Vasıflı Damızlık Hayvan Yetiştiriciliği: Kaliteli damızlık hayvan yetiştiriciliği ve üretimi konusunda geçmişten günümüze ülkenin en büyük ıslahçı kurumu olan TİGEM; ülkenin hayvancılık sektörünü desteklemeyi ve hayvan ıslahı projeleri ile verimliliği artırmayı amaçlamaktadır.
3-Safkan Arap Atı Yetiştiriciliği: Türk safkan Arap atçılığında sektörün teminatı olan TİGEM; Çiftlikat-ı Hümayun adı altında Osmanlının kuruluşundan beri yetiştiriciliğe Bursa/Karacabey, Malatya/Sultansuyu ve Eskişehir/Anadolu Tarım İşletmelerinde toplam 1.549 baş hayvan varlığıyla devam etmektedir.
4-Sürdürülebilir Tarım Uygulamaları: Çevresel sürdürülebilirliği sağlamak amacıyla, doğru gübreleme ve sulama teknikleri, toprak verimliliğini artırma yöntemleri gibi çeşitli sürdürülebilir tarım uygulamaları ile faaliyetlerine devam eden TİGEM; çiftçiler için öncü ve öğretici olma misyonunu da sürdürmektedir.
5-Eğitim ve Destek Programları: Çiftçilere yönelik düzenlenen tarla günleri ve çalıştaylar ile sertifikalı tohum kullanımını sağlama, çiftçilerin bilgi ve becerilerini artırma, tarımsal faaliyetlerin daha verimli bir şekilde yürütülmesini sağlama konularında TİGEM ülke üreticilerine destek olmaktadır.
6- Ar-Ge ve İnovasyon: Tarımsal araştırma ve geliştirme faaliyetleriyle, yenilikçi tarım teknolojilerini ve yöntemlerini hayata geçirmeyi amaçlayan TİGEM; akıllı tarım uygulamaları, dijital tarım çözümleri ve hassas tarım teknolojileri gibi yenilikçi yaklaşımları benimseyerek tarımın geleceğine katkıda bulunmaktadır.( AHMET COŞKUNAYDIN/aydinlik.com.tr- kobipostasi.net)
